Jakie czynności z udziałem spółki z o.o. podlegają opodatkowaniu PCC?
Spółka z o.o., jako podmiot posiadający osobowość prawną, oprócz podatku dochodowego może być również podatnikiem innych podatków, w tym m.in. podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych. W tym artykule wskazujemy kiedy spółka z o.o. zapłaci PCC.
Kto jest podatnikiem?
O tym, kto jest podatnikiem PCC, decyduje rodzaj czynności cywilnoprawnej, jaka w danym przypadku jest dokonywana. Przykładowo przy umowie sprzedaży podatnikiem jest kupujący, a przy umowie pożyczki – biorący pożyczkę. Z tytułu zawarcia umowy spółki z o.o. lub jej zmiany obowiązek podatkowy w zakresie PCC spoczywa na tej spółce. W związku z tym, w takim przypadku to spółka z o.o. będzie podatnikiem PCC (a nie jej wspólnicy).
Warto przy tym zaznaczyć, że jeżeli umowa spółki z o.o. została zawarta lub zmieniona w formie aktu notarialnego, to płatnikiem PCC jest notariusz. Wówczas to on odpowiada za zapłatę podatku do urzędu skarbowego. W sytuacji gdy spółka zostanie zawiązana i zarejestrowana przez Internet za pośrednictwem systemu S24, będzie ona obowiązana sama odprowadzić należny podatek od czynności cywilnoprawnych.
Jakie czynności podlegają opodatkowaniu PCC?
Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają tylko te czynności, które zostały wymienione w ustawie o PCC. Do najważniejszych czynności dokonywanych z udziałem spółki z o.o., które podlegają opodatkowaniu tym podatkiem, zaliczyć należy:
- zawarcie umowy spółki;
- zmianę umowy spółki (w tym podwyższenie kapitału zakładowego czy przekształcenie w spółkę osobową, z wyjątkiem przekształcenia spółki z o.o. w inną spółkę kapitałową lub połączenia z taką spółką, wniesienia do spółki z o.o. wkładu w postaci przedsiębiorstwa innej spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części albo udziałów (akcji) spółki kapitałowej dających w niej większość głosów);
- udzielenie pożyczki przez spółkę jej wspólnikowi (przy czym obowiązek uiszczenia podatku w tym przypadku ciążył będzie na wspólniku spółki);
- zawarcie umowy sprzedaży i nabycie w jej wyniku składników majątku;
- oddanie spółce rzeczy lub praw do nieodpłatnego używania;
- ustanowienie hipoteki.
Należy szczególnie zaznaczyć, że poza zawarciem i zmianą umowy spółki z o.o. opodatkowaniu PCC w ogóle nie podlegają czynności cywilnoprawne w zakresie w jakim są opodatkowane VAT, a także zasadniczo czynności, w związku z dokonaniem których co najmniej jedna ze stron jest zwolniona z VAT oraz czynności cywilnoprawne realizowane pomiędzy członkami grupy VAT. Wyjątek stanowią umowy sprzedaży nieruchomości oraz udziałów i akcji. W tym przypadku nawet jeżeli ich sprzedaż podlega zwolnieniu z VAT bądź umowy te zawierane są pomiędzy członkami grupy VAT, wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie znajduje zastosowania.
Objęcie udziałów w sp. z o.o. powyżej wartości nominalnej
Udziały w spółce z o.o. nie zawsze są obejmowane po wartości nominalnej – mogą zostać także objęte po wyższej wartości. W takim wypadku nadwyżka ponad wartość nominalną udziałów, o którą podwyższany jest kapitał zakładowy, przekazywana jest na kapitał zapasowy spółki (tzw. agio).
Zmianę umowy spółki z o.o. stanowi podwyższenie jej kapitału zakładowego. Przekazanie środków na kapitał zapasowy w związku z objęciem udziałów powyżej wartości nominalnej nie zostało natomiast wskazane jako czynność cywilnoprawna podlegająca opodatkowaniu PCC.
W związku z powyższym podstawę opodatkowania PCC przy objęciu udziałów powyżej wartości nominalnej stanowi wyłącznie wartość, o którą podwyższany jest kapitał zakładowy spółki. Nadwyżka przekazywana na kapitał zapasowy spółki (agio) nie podlega natomiast opodatkowaniu PCC.
Więcej o tzw. agio oraz o przekazaniu zysku na kapitał zapasowy lub rezerwowy piszemy w artykule Przekazanie zysku na kapitał zapasowy lub rezerwowy spółki z o.o. – czy trzeba zapłacić podatek?
Paulina Sandomierz
Michał Walczak
